Historie Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep betreffende 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte betreffende Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in acht departementen met zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement over Texel
het departement met de Amstel
het departement betreffende een Delf
Daarnaast lagen tevens dit departement betreffende een Schelde en Maas en dit departement aangaande een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een andere indeling niet en na de instelling in 1801 met dit Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld overeenkomstig de antieke gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest verwisselen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 dit Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden met een Maas.
Nadat de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, was een indeling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet met 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden van de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Door minister Met Maanen werden in een grondwetcommissie nog de naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch het werd door de rest met een commissie verworpen.[2]
De andere provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour over Friesland tot Holland, doch ons deel van Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werden tevens het laatste Hollands Brabant, het Land betreffende Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werd in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te beperken werden Holland voor een grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof met zichzelf voorbij zag gaan ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende staat met Amsterdam en drong men aan op het herstel van een verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werden echter niet met tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel over een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake betreffende een samenvoeging over een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden duidelijk het die organiseren van een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via geneesmiddel van een Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in dit noorden door medicament van de Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie kan geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en in vroegere tijden dit IJ) mits grens fungeert.
Ten imp bron zuiden aangaande dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, alsmede een dichtbevolkt gebied, doch met ons landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en ook niet volkomen vlak).
Ten noorden over het Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. Een klik om meer te lezen dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Er bevinden zichzelf in het deel aangaande een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in dit noorden een Kop van Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust met de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Waar Provincie Noord-Holland de duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werd een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (met beide zijden over het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel betreffende Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en andere industrie: dit is dit westelijk gebied over het Noordzeekanaal, met wanneer middelpunt een haven en sluizen over IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt van het schiereiland de marinehaven Den Helder, daarnaast veerhaven vanwege Texel.
Met een oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (ooit een zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende een daarin, weet vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te horen, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meest kenmerkende dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere dit lokale dialect over een standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en dit Wierings beschikken over ons enorm persoonlijk karakter.
Precies zodra in verschillende dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake over ons teruggang van de dialecten. Toch zijn enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name het Volendams is ter plaatse alsnog enorm algemeen gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds een barrière en het blijkt tevens uit een dialecten. De dialecten ten noorden aangaande het IJ zijn een meeste afwijkende.
Tussen dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten zie het hier ten zuiden met dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op een dialecten aangaande Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende zowel Noord- wanneer Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden hebben ons enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op sommige punten enorm conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom zeer scherp van de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
De rangschikking over een dialecten boven het IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot meerdere polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls is op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben veel gemeen betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft het nimmer volstrekt kunnen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Alhoewel deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze via andere taalkundigen van een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 1 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland als enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende de besturen betreffende de recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en verzorging betreffende zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede Noord-Holland duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Daarnaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (over Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn er in Noord-Holland alsnog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens het hoofdartikel aan het item.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn vanaf dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort